Overgewicht
Een VET stukje over een gewichtig onderwerp
Nederland is te dik. We kunnen er met ons mollige lijf niet omheen, want je hoeft maar een krant, weekblad of glossy open te slaan en het gaat over afvallen. Er is altijd een spiksplinternieuwe methode. Of een nieuw boek. Je telt niet mee als je niet Sonja-bakkert. Zit je lekker op de bank bij de thee iets lekkers te snoepen, zap je steevast langs een afval-programma. De dieetpillen zijn standaard in de aanbieding deze week. We zijn ons als mens goed bewust van de gezondheidsrisico’s van vetzucht en streven daarnaast ook vaak naar een (opgelegd) schoonheidsideaal. We willen slank, lenig en sportief straks weer in bikini over de boulevard kunnen flaneren.
Maar óók kattig Nederland is te dik…En wel 40%, dat is dus bijna de helft. Hoe zit dat nu met onze poezelige huisdieren? Dikkie Dik hoeft niet op de catwalk. Het zal haar worst (lekker!) wezen als ze geen wespentaille heeft. De dierenkledinghype is tot nu toe gelukkig aan de kattenneus voorbij gegaan.
Veel eigenaren hebben inmiddels ook een iets te zware kat als normaalbeeld voor ogen. We wennen met z’n allen aan de hangbuikjes, speknekjes en het theemutssilhouet. En wat zijn de katten op vakantie in Zuid-Europa toch schrikbarend mager!
Ik krijg op het spreekuur dagelijks te maken met te zware katten. Tegenwoordig worden ze bij elk consult gewogen. Ik kan de glimlach niet altijd verbergen als de voor mij inmiddels zeer bekende smoesjes als reden aangevoerd worden. Toevallig is het altijd het familielid dat er op dat moment niet bij is die de tussendoortjes aan de kat voert (de kinderen krijgen meestal de schuld). Ze hebben de kat al dik gekregen, ze heeft gewoon aanleg want haar moeder was ook zo, ze is net uit logeren geweest bij oma en opa, ze krijgt maar héél weinig te eten, ze heeft gewoon een héle dikke wintervacht, ze snoept bij de buren en o ja: het is ónze schuld, want wij hebben haar gesteriliseerd!!
Allerlei omstandigheden spelen dus een rol bij het ontwikkelen van overgewicht bij katten. In eerste instantie eet de kat meer dan ze nodig heeft en wordt (vaak ongemerkt) zwaarder. Als je als kat 23 uur per dag luiert eet je al snel meer dan dat je verbrandt met luieren! Gecastreerde en gesteriliseerde katten hebben ook nog eens tot 25% minder energie nodig! Daarnaast vraagt het teveel aan vet niet veel energie meer om het te onderhouden.
Eigenaren willen hun huisdier graag verwennen en daar speelt de voedingsindustrie handig op in. De aanbevolen hoeveelheid op de verpakking is in het algemeen aan de royale kant. Daar komt nog bij dat eigenaren het maar al te vaak afronden naar boven, want die smekende oogjes en dat zachte miauwtje is niet te weerstaan. Zo is bijvoorbeeld 3 gram extra op 25 gram brokjes al gauw meer dan 10 procent.
Overgewicht is een serieuze bedreiging voor de gezondheid van de kat. Suikerziekte komt typisch voor bij dikke katten die te weinig beweging krijgen. Katten met overgewicht lopen een hoger risico op het ontwikkelen van blaasontsteking, hartproblemen en constipatie. Dikke katten hebben vaak veel vetopstapeling in de lever. Als de kat om wat voor reden dan ook stopt met eten, kan er als gevolg hiervan leverfalen optreden. Het anesthesierisico is veel groter bij dieren met overgewicht, ook al zijn ze verder gezond. Bovendien bemoeilijkt grote hoeveelheden buikvet de operatie en het veroorzaakt eerder complicaties zoals bloedingen.
Genoeg redenen dus om actie te ondernemen als je kat aan overgewicht lijdt! We moeten met z’n allen een verandering van het normaalbeeld krijgen. Een slanke kat is voortaan vet cool! De theorie van het afvallen is heel eenvoudig: minder eten en meer bewegen. Geen tussendoortjes meer, light- of nog beter dieetvoer, veel spelletjes doen, het eten verstoppen in een speelbal, de kat in het donker achter een laserlampje laten rennen, etc. Alle gezinsleden moeten samenspannen om de smekende ogen van de kat te kunnen weerstaan in de strijd tegen het vet.
In onze praktijk hebben we een dierendiëtiste die het afvallen van huisdieren op een leuke en motiverende manier begeleidt. Ze rekent uit hoeveel het dier moet afvallen en hoeveel weken of maanden tijd dit in beslag zal nemen. Daarnaast stelt ze samen met de eigenaar het dieet samen. Eens per twee weken is het moment van de waarheid en komt het dier voor controle op de weegschaal. Het blijkt dat onder begeleiding het afvallen veel beter gaat en over het algemeen een blijvend resultaat als gevolg heeft.
Ook bij Stichting Zwerfdier komt overgewicht voor. Vooral in het adoptieverblijf is dit een lastig probleem omdat het maar om een paar dikkerdjes gaat in de groep van ongeveer 30 katten en ze niet apart gevoerd worden.
Een goed idee is om van karton of hout een grote doos te maken met een opening waar slanke katten wel doorheen kunnen en dikke katten niet. In de doos staat eten. Zo kun je de katten die een goed gewicht hebben een portie meer geven t.o.v. de dikke katten die gewoon niet door het deurtje of de opening passen. Maar in de groep adoptiekatten zitten kleine dikke katten en grote slanke katten…
Een elegantere oplossing is om een gedeelte af te scheiden met een speciaal kattenluik dat werkt op de identificatiechip van de kat. Op deze manier is het mogelijk om de dikzakjes op bepaalde tijden afgepast hoeveelheden voedsel te geven en voor de slanke dennetjes een soort lopend buffet achter het speciale kattenluikje te houden.
Ik hoop dat u met smaak dit vette stukje over overgewicht gelezen heeft. Een mollig zwart-wit pootje zit al een kwartier zachtjes aan mijn been te krabben met een héél aandoenlijk zacht miauwtje om me te attenderen op het het feit dat het nu toch ècht etenstijd is.